در مسیر جلب رضایت خداوند، آنچه انسان را به کمال و قرب الهی می‌رساند، نه تنها در عبادات فردی بلکه در رعایت اصول اخلاقی، اجتماعی و دینی نهفته است. از اطاعت از دستورات الهی گرفته تا محبت به خلق خدا و مخالفت با هوای نفس، تمامی این عوامل به‌هم پیوسته‌اند تا فرد را در مسیر حقیقی رضایت الهی قرار دهند.
در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام رحیم شرفی، کارشناس دینی به بررسی عوامل تأثیرگذار در جلب رضایت خداوند پرداخته‌ایم که در آن، نه تنها اصول عبادی بلکه روابط اجتماعی و اخلاقی نیز در جایگاه مهمی قرار دارند.
اطاعت از خداوند؛ پایه‌گذار جلب رضایت الهی
حجت‌الاسلام شرفی در ابتدای گفت‌وگو به اطاعت از خداوند به‌عنوان نخستین و بنیادی‌ترین عامل جلب رضایت الهی اشاره کرده و می‌گوید: در قرآن و روایات اهل‌بیت(ع) تأکید زیادی بر اطاعت از خداوند شده است. عمل به دستورات الهی، برای مؤمن از واجب‌ترین و مهم‌ترین اعمال است.
او با اشاره به حدیثی از امام علی(ع) در وسائل‌الشیعه، یادآور می‌شود: حضرت فرموده است «خدای متعال خشنودی خود را در اطاعتش قرار داده است، پس هیچ‌چیز از طاعت او را خرد نشمار که چه‌بسا رضایت خداوند در همان طاعت نهفته باشد». این حدیث به ما یادآوری می‌کند اطاعت از خداوند نه فقط در عبادات، بلکه در تمامی ابعاد زندگی باید رعایت شود. حتی اعمال ساده‌ای که به نظر کوچک می‌آیند، ممکن است در آن‌ها رضایت الهی نهفته باشد. در این راستا، مؤمن باید در تمامی ابعاد زندگی خود از دستورات خداوند پیروی کند.
بغض در برابر اهل گناه؛ محبت به اصول دینی
سخنران حرم مطهر رضوی در ادامه به یکی دیگر از عواملی که موجب جلب رضایت خداوند می‌شود، یعنی بغض به اهل گناه اشاره کرده و توضیح می‌دهد: از نظر دینی، یکی از ویژگی‌های مؤمن واقعی، بیزاری از گناه و معصیت است. امام صادق(ع) در روایتی نقل شده در مستدرک‌الوسائل می‌فرماید: «دوستی خدا را جُستم و آن را در دشمنی با معصیتکاران یافتم».
ایشان ادامه می‌دهد: این بغض و دشمنی باید براساس اصول دینی باشد نه از روی کینه‌ورزی. این رفتار در حقیقت نشان‌دهنده تعهد به اصول الهی و حفظ پاکی جامعه است. برای جلب رضایت خداوند، باید از کسانی که به معصیت آلوده‌اند بیزاری جست، زیرا در آن صورت به تعالیم الهی وفادار خواهیم ماند. اما این بغض باید از روی انصاف و رعایت حقوق دیگران باشد.
استغفار، تواضع و صدقه؛ زمینه‌های خشنودی خدا
ایشان سپس به سه عامل مهم استغفار، تواضع و صدقه دادن، برای جلب رضایت الهی اشاره کرده و می‌گوید: امام جواد(ع) در الفصول المهمه در این زمینه می‌فرماید: «سه چیز است که اگر در کسی باشد سبب خشنودی خداست: زیاد استغفار کردن، همنشینی خوب و زیاد صدقه دادن». استغفار سبب پاکی روح انسان از گناهان گذشته و صدقه دادن موجب برکات دنیوی و اخروی می‌شود. همچنین تواضع سبب می‌شود فرد به خداوند نزدیک‌تر شود. این سه عمل، انسان را به سمت پاکی درون و آرامش روحی هدایت می‌کند و نشان می‌دهد مؤمن باید در هر شرایطی به بازگشت به سوی خداوند و جلب رحمت او توجه کند.
محبت به خانواده؛ نخستین حوزه عمل در جلب رضایت الهی
در ادامه حجت‌الاسلام شرفی به محبت به خانواده به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین راه‌های جلب رضایت خداوند اشاره کرده و می‌گوید: امام زین‌العابدین(ع) در بحارالانوار فرموده است: «همانا مرضی‌ترین شما نزد خداوند کسی است که خانواده خود را بیشتر در گشایش و رفاه قرار دهد». در آموزه‌های اسلامی، خانواده به‌عنوان مهم‌ترین کانون اجتماعی در نظر گرفته شده است. توجه به رفاه و راحتی خانواده نه‌تنها یک وظیفه اخلاقی، بلکه عمل پسندیده‌ای است که موجب خشنودی خداوند می‌شود. توجه به نیازهای خانواده و ایجاد محیطی محبت‌آمیز و آرام در خانه از جمله عواملی است که رضایت خداوند را جلب می‌کند. در واقع، کمک به رشد معنوی و مادی خانواده از بزرگ‌ترین عوامل رضایت الهی است.
خدمت به خلق و مهربانی با مردم؛ برترین اعمال نزد خداوند
این کارشناس دینی به اهمیت خدمت به خلق و مهربانی با مردم نیز اشاره کرده و می‌گوید: امام صادق(ع) در روایتی نقل شده در الکافی یادآور می‌شود: «خداوند عزوجل فرموده است: مردم خانواده من هستند. پس محبوب‌ترین آن‌ها نزد من کسی است که با آنان مهربان‌تر و در راه برآوردن نیازهایشان کوشاتر باشد». خدمت به خلق نه‌تنها در عبادات فردی، بلکه در ارتباطات اجتماعی نیز از مهم‌ترین عوامل جلب رضایت خداوند است. به‌ویژه در خدمت به نیازمندان و کسانی که در تنگنا هستند، خداوند بسیار راضی است. بنابراین، مهربانی با مردم و کمک به حل مشکلات آنان یکی از برجسته‌ترین اعمالی است که فرد را به خداوند نزدیک می‌کند.
مخالفت با هوای نفس؛ جهاد در مسیر رضایت الهی
حجت‌الاسلام شرفی سپس به مخالفت با هوای نفس به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین راه‌های جلب رضایت الهی اشاره کرده و می‌گوید: مخالفت با هوای نفس، یکی از دشوارترین و مهم‌ترین راه‌ها برای جلب رضایت خداوند است. امام صادق(ع) در بحارالانوار می‌فرماید: «خدای متعال رضایتش را در مخالفت با هوای نفس قرار داده است». در حقیقت، انسان باید در برابر خواسته‌های نفسانی خود مقاومت کند و تنها به جست‌وجوی آرامش در راه خداوند بپردازد. این نوع جهاد در برابر نفس، انسان را به کمالات انسانی و در نهایت به رضایت الهی می‌رساند. مخالفت با هوای نفس نه تنها موجب رشد فردی و معنوی می‌شود، بلکه انسان را در مسیر رضایت الهی قرار می‌دهد.
مراقبت در روابط اجتماعی و پرهیز از گناه
سخنران حرم مطهر رضوی به اهمیت مراقبت در روابط اجتماعی و پرهیز از گناه در تعاملات اجتماعی نیز اشاره و تصریح می‌کند: امام صادق(ع) در الکافی نقل کرده: «رسول خدا(ص) فرمود چهار خصلت، دل را می‌میراند؛ گناه روی گناه، همصحبتی بسیار با زنان نامحرم، مجادله با بی‌خردان و همنشینی با مردگان، یعنی ثروتمندان خوشگذران». این حدیث نشان‌دهنده اهمیت مراقبت در روابط اجتماعی است. انسان باید از گناه و فساد پرهیز کرده و مراقب باشد در ارتباطات خود به سمت فساد و انحراف کشیده نشود. با دوری از گناه و ارتباط با کسانی که موجب انحراف اخلاقی می‌شوند، می‌توان دل را از نور ایمان پر کرد.
حجت‌الاسلام شرفی در پایان می‌گوید: برای جلب رضایت خداوند، باید به مجموعه‌ای از اصول اخلاقی و دینی توجه داشته باشیم که در روایات اهل‌بیت(ع) آمده است. اطاعت از خداوند، دشمنی با گناه، استغفار، تواضع، صدقه دادن، محبت به خانواده، خدمت به خلق و مخالفت با هوای نفس همگی عواملی هستند که موجب تقرب به خداوند و جلب رضایت الهی می‌شوند. مؤمن باید در تمامی جنبه‌های زندگی خود به این اصول پایبند باشد و از هیچ فرصتی برای جلب رضایت خداوند غافل نشود.
نظر شما